یادداشت تحریریه

جایگاه ما را در تاریخ چه مشخص می‌کند؟ اگر گذشته مشخص می‌کند، همان گذشته حاوی منابعی برای بازسازی جایگاه تاریخی‌مان نیز هست. رابطه‌ی ما با تاریخ همیشه رابطه‌ای گذشته‌نگر، اما پیش‌گویانه نیز هست.

رخدادها با گسست از تاریخ آغاز می‌شوند. اما تاریخ آن‌ها را به مثابه پیروزی یا شکست دوباره اسیر و بت‌واره‌شان می‌سازد. ولی باز از رخدادهای گذشته‌ چیزی برجای می‌ماند که هرچند مشروط به تاریخ است، نمی‌شود آن را به تاریخ فروکاست: مازادی که راهش را به زمانه‌ ما می‌گشاید، چیزی «نابهنگام» که مجبورمان می‌کند نوشدن رخدادهای گذشته را فعالانه پیش‌بینی کنیم.

پیش‌بینی کردنِ گردشی متفاوت در وضعیت گذشته‌ای که هم‌اینک تاریخی‌‌شده، بدین معناست که از پس واقعه، سرنوشت‌اش را تأییدنشده بپنداریم. دراین حالت شکافی آشتی‌ناپذیر در پیوستار زمان حال باز می‌شود: فضایی فراتاریخی که در آن تاریخ میان واقعیت تصدیق‌ناشده و خیال ایجابی بازاجرا شود.

این اجرای غیرتاریخی، گذشته را به مثابه روالی غیرقطعی پی می‌گیرد تا نه تنها گذشته‌ای دیگر برسازد بلکه زمان حال را نیز بازمشروطی متفاوت کند. این کار، فراخوان رخدادی معین در گذشته به منظور نقد زمان حال نیست (که اگر چنین بود تصدیق می‌کرد سرنوشت‌اش تغییرناپذیر است.)

----

در سال ۱۳۲۸ جلیل ضیاءپور (نقاش و منتقد هنری) به همراه غلامحسین غریب (نویسنده و شاعر)، حسن شیروانی (نمایشنامه‌نویس) و مرتضی حنانه (آهنگ‌ساز وموسیقی‌دان) انجمن خروس جنگی راپایه گذاری کردند. این انجمن با شعار «مبارزه در برابر کهنه پرستی و سنت گرایی به دور از واقعیات زمانه»، و برگزاری جلسات هفتگی پیرامون معرفی نقاشی مدرن و موقعیت نقاشی ایرانی و چاپ مجله و نشریات دیگر، سعی در ترویج هنر نو گرا در ایران داشت. انجمن خروس جنگی در همان ابتدای فعالیتش، در میان هنردوستان اعتبار کسب کرد و به صورت مرکز تجمع هنرمندان نوگرای آن روز ایران درآمد.

مجله انجمن، اغلب با نام خروس جنگی، با انتشار مطالبی پیشرو و انتفادی (در زمینه‌های هنر تجسمی، موسیقی، ادبیات، سینما، تئاتر و رقص)، جزو اولین نشریات هنری نو گرا در ایران است. خروس جنگی در دوره اول، یعنی بین سال‌های ۱۳۲۸ و ۱۳۲۹، در پنج شماره و با تیراژ پایین منتشر شد. بعد از آن با نام جدید کویر در دو شماره به چاپ رسید. سپس در سال ۱۳۳۰ با پیوستن هوشنگ ایرانی، شاعر نوگرا، به انجمن، و ترک جلیل ضیاءپور، مجله وارد دوره رادیکال‌تری شد. در این دومین دوره، مجله با نام اصلی خروس جنگی اما در قطعی بزرگتر از قبل در چهار شماره منتشر شد، که بر پشت جلد هر شماره بیانیه جدید انجمن با عنوان سلاخ بلبل در۱۳ بند نیز به ‌چاپ می‌رسید. در دوره‌های بعدی مجله به پنجه خروس و دوباره به خروس جنگی تغییرنام پیداکرد و همکاری هنرمندان دیگر را نیز در بر داشت.

ادامه در صفحه‌های: ۱۷-۵۷-۷۳-۱۱۳